Wiercenie jest rodzajem obróbki skrawaniem, które polega na usuwaniu warstwy materiału, który jest obrabiany i zamianie go na wióry. Proces ten w wypadku wiercenia wykonywany jest specjalnym narzędziem stworzonym do tego celu, czyli wiertłem, w wyniku którego otrzymujemy otwór o przekroju najczęściej kołowym, ale nie tylko. Przy zastosowaniu specjalnych wierteł oraz metody wiercenia wtórnego możliwe jest także uzyskanie otworów wielokątnych. Jednak wiercenie nie zawsze jest tak łatwe i oczywiste, jak czasem nam się może wydawać. Wiele zależy na przykład od materiału, w którym chcemy wywiercić otwór. Jeszcze większym problemem jest sytuacja, w której otwór po wywierceniu musi być dobrej jakości, a cały element także musi cechować się odpowiednim wyglądem. Jak zatem wywiercić otwór w materiale takim, jakim jest aluminium, zachowując odpowiednią jakość wykończenia? Przeanalizujmy ten temat.
Aluminium – dlaczego jest specyficznym materiałem?
Na samym początku warto wyjaśnić, dlaczego wspominamy akurat o aluminium i jego obróbce. Otóż to właśnie ten metal łączy w sobie kilka bardzo pożądanych cech w wielu rodzajach przemysłu. Aluminium charakteryzuje się bardzo dużą odpornością na czynniki zewnętrzne, czyli tak zwaną ogólną wytrzymałością użytkową. Jednocześnie idzie za tym niewielka waga oraz, co jest z tym związane, relatywnie niewielka masa ostatecznych produktów wykonanych z tego materiału. Dodatkowo aluminium daje możliwość wykorzystania materiału po recyklingu, przede wszystkim ze względu na swoją odporność na korozję. W efekcie obróbka aluminium jest bardzo często spotykana w różnych formach produkcji. Jednak, jak już zaznaczyliśmy, obróbka tego metalu nie należy do najłatwiejszych. Aluminium jako metal miękki posiada właściwości, które sprawiają, że jego obróbka wymaga szczególnej uwagi i precyzji - szczególnie jeśli produkt ostateczny ma być odpowiednio wykończony.
Wiercenie w aluminium – na co zwracać uwagę?
Biorąc pod uwagę właściwości aluminium, wywiercenie w nim estetycznych otworów nie jest łatwym zadaniem. Przede wszystkim skrawanie aluminium powinno uwzględniać stopień utwardzenia materiału. Zatem obróbka takiego materiału występującego w formie czystej albo niskostopowej może być po prostu utrudniona. Jego twardość nie będzie wystarczająca, natomiast odczuwalne staną się inne cechy – na przykład rozciągliwość. Zatem wiercenie w materiale takim jak aluminium musi być realizowane tak, by mieć pełną kontrolę nad kształtowaniem i odprowadzaniem wiórów. Należy zatem zwrócić szczególną uwagę na to, by splątane elementy wstęgowe, czyli wióry powstające na skutek wiercenia, nie oplatały narzędzia lub przedmiotu, który został poddany obróbce. Trzeba więc zadbać o odpowiednie odprowadzenie takich odpadów wiercenia. Zaniedbanie tego rodzaju czynności może doprowadzić do uszkodzenia urządzenia wiercącego, ale także w większości przypadków bardzo negatywnie wpłynąć na jakość wykończenia odwiertu.
Wiercenie w aluminium a dbałość o jakość wykończenia
Co zatem robić, aby odwierty w aluminium były udane, a przy tym ich wykończenie było wysokiej jakości? Przede wszystkim ważne będą tutaj 3 rzeczy: odpowiednie urządzenie do wiercenia, rodzaj wierteł oraz technika wiercenia.
- Urządzenia do wiercenia
Aby wykonać precyzyjny otwór w materiale, jakim jest aluminium, bardzo ważne jest dobranie do tego zadania odpowiedniego urządzenia. Profesjonalne firmy stosują w takim wypadku urządzenia stołowe oraz słupowe. Dzięki temu cały proces wykonywany jest bardzo precyzyjnie, bez żadnych błędów spowodowanych uślizgiem czy też zbyt słabym trzymaniem wiertarki ręcznej. Do tego, urządzenia tego typu dają dużą powtarzalność wierconych otworów, co również jest istotne przy wierceniu produkcyjnym. Co najważniejsze jednak, przy materiale tak miękkim jak aluminium, urządzenia, o których wspominamy, pozwalają zachować odpowiednią, często wręcz wymaganą, jakość wykończenia odwiertów bez uszkodzenia materiału.
- Wiertła
Nawet najlepsze urządzenie bez dobrego wiertła nie zapewni dobrej jakości odwiertu. Dlatego przy wierceniu otworów w aluminium należy wybrać specjalne do tego celu wiertła. Często są to wiertła HSS, czyli te wykonywane ze stali szybkotnącej, a do tego pokrywane specjalną powłoką. Ważne jest także, aby wiertła te dobrze odprowadzały wióry i były odpowiednio profilowane. Często przy wierceniu większych otworów, aby zachować odpowiednią jakość wykończenia, stosuje się najpierw mniejsze wiertła, aby stworzyć nawiert pilotujący w wymaganym miejscu, a dopiero później ostateczny otwór robi się już większymi wiertłami.
- Technika wiercenia
Mówiąc o odpowiedniej jakości wykończenia wywierconych otworów w aluminium, nie sposób pominąć tego, co najistotniejsze, czyli odpowiedniej techniki wiercenia. Metal miękki, jakim jest aluminium, podatny jest na powstawanie „gratu”, czyli zadziorów w miejscu jego obróbki. Odpowiednia technika wiercenia eliminująca bicie i niepożądane ruchy zapobiega jego powstawaniu. Do tego ważne jest, aby podczas wiercenia aluminium nie zostało przegrzane. Stosuje się wiec różnego rodzaju chłodziwo, które pomaga w zachowaniu odpowiedniej jakości odwiertów. Według zaleceń specjalistów, wiercąc w aluminium, należy stosować także niski posuw i dużą prędkość skrawania co pozwala zarówno dobrze odprowadzać wióry jak i zachowywać estetykę i skuteczność wiercenia.
